به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، اگر حتی کمی با دنیای معامله در بازارهای مالی آشنا باشید، حتما با مفهوم تحلیل تکنیکال برخورد کرده‌اید. این یکی از قدیمی‌ترین روش‌های تحلیل است که قیمت دارایی‌ها از سهام تا ارز دیجیتال را بر اساس سابقه تاریخی رفتار قیمت پیش‌بینی می‌کند.

این روش در کنار روش‌های دیگر مانند تحلیل فاندامنتال، توسط کارشناسان، تریدرهای خرد و سازمانی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه تلاش می‌شود تعریفی جامع از تحلیل تکنیکال ارائه کرده و مزایا، معایب و کاربردها شرح داده شود. با ما همراه و با یکی از اصلی‌ترین مفاهیم بازارهای مالی آشنا شوید.

تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) روشی مبتنی بر قیمت دارایی برای ارزیابی وضعیت فعلی و پیش‌بینی ارزش آن است. این روش در همه بازارهای مالی از سهام و کالا تا ارز دیجیتال و فارکس کاربرد دارد.

تجزیه و تحلیل داده‌های آماری مربوط به تغییرات قیمت و حجم معاملات بخش عمده این شیوه آنالیز بازار را تشکیل می‌دهد. هدف نهایی نیز شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری بویژه نقاط مناسب جهت ورود به موقعیت‌های معاملاتی یا خروج از آنها است.

تحلیل تکنیکال یکی از قدیمی‌ترین روش‌های آنالیز بازار است و سابقه آن حداقل به اندازه تاریخ بازارهای مالی یعنی ۱۵۰ سال اخیر می‌رسد. مبدع آن را نیز می‌توان چارلز داو (Charles Dow) تحلیلگر و تاجر آمریکایی و صاحب نظریه داو (Dow Theory) دانست. از این روش نه‌ تنها برای شناسایی روندهای آتی بلندمدت بلکه برای پیش‌بینی قیمت در بازه‌های زمانی بسیار کوتاه مانند یک و پنج دقیقه نیز استفاده می‌شود.

سه اصل تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال بر اساس سه فرضیه زیر استوار شده است:

اصل یک: قیمت همیشه روند دارد

نظریه‌پردازان و توسعه‌دهنده‌های تحلیل تکنیکال مانند داو و ویلیام همیلتون (William P.Hamilton) معتقدند که قیمت‌ها همواره در یک روند حرکت می‌کنند. بر این اساس، تشخیص ماهیت روند فعلی و گذشته یک دارایی اعم از صعودی، نزولی و خنثی (Range) و نیز قدرت آن حیاتی است. این اصل، حتی در مورد روندهای به‌ظاهر غیرقابل تشخیص و پیچیده نیز صدق می‌کند. با کاهش بازه زمانی موردنظر یا تایم فریم (Time Frame) در این نوع بازارها می‌توان روندهای خردتر را تشخیص داد.

اصل دو: قیمت همه چیز را بیان می‌کند

اصل دوم تحلیل تکنیکال این است که قیمت یک دارایی، همه اطلاعات مورد نیاز معامله‌گر درباره آن را بیان می‌کند. به عبارت دیگر، وضعیت ناشر دارایی، نسبت قیمت فعلی با ارزش ذاتی، اطلاعات عمومی و خصوصی، احساسات بازار و غیره همگی بطور طبیعی در قیمت آن لحاظ شده است. به‌عنوان مثال در بورس از روند نزولی یا صعودی قیمت سهام یک شرکت می‌توان نتیجه گرفت شرکت از نظر عملکرد، برنامه‌های آتی، وضعیت سوددهی و بدهی‌ها به‌طور‌کلی در وضعیت مطلوبی به سر می‌برد یا خیر.

اصل سه: تاریخ تکرار می‌شود

فرض سوم تحلیل تکنیکال این است که تاریخ قیمت یک دارایی، خود را تکرار می‌کند. بر این اساس، رفتار یک دارایی اعم از سهام، ارز فارکس یا رمزارز در مواجهه با وضعیت‌های مشابه گذشته، تکرار خواهد شد، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. این اصل بیش از هر چیز، احساسات بازار را در نظر گرفته و آن را از نظر روانشناسی مد نظر قرار می‌دهد.

اجزاء تشکیل دهنده تحلیل تکنیکال

مانند هر روش آنالیزی دیگری، تحلیل تکنیکال نیز ابزارهای خاص خود را دارد. مهم‌ترین آن‌ها در ادامه بررسی می‌شود.

خط روند قیمت

مهم‌ترین ابزار تحلیل تکنیکال، ترند لاین (Trend Line) یا خط روند قیمت دارایی است. این نمودار از دو بردار عمودی قیمت و افقی زمان تشکیل شده و می‌تواند در تایم فریم‌های مختلف از چندساله تا یک دقیقه‌ای تنظیم شود. قیمت دارایی، بسته به نوع بازار مالی از منابع معتبر دریافت شده و روی نمودار قیمت، منعکس می‌شود.

بسته به جهت‌گیری قیمت، هر یک از روندهای صعودی، نزولی و خنثی برای یک دارایی در نمودار آن قابل تشخیص است. طبیعی است که هر چه شیب روندهای نزولی یا صعودی بیشتر باشد، قدرت آنها نیز بیشتر خواهد بود. با این‌ حال، در روندهای سریع، بازگشت قیمت نیز محتمل‌ تر است. در این نمودار در کنار قیمت، معمولا شاخص‌های دیگر نظیر حجم معاملات روزانه را نیز می‌توان مشاهده کرد.

نمودار کندل استیک

نمودار کندل استیک (Candle Stick) یا شمعی نیز مشابه نمودار ترند لاین است با این تفاوت که نوسانات قیمت در آن به‌صورت مستطیل‌ های عمودی نشان داده می‌شود. این مستطیل‌ها شمع یا کندل نام دارند. نمودار شمعی را در تایم فریم‌های مختلف می‌توان تنظیم کرد. به‌ این‌ ترتیب، هر شمع، نوسان قیمت دارایی در آن بازه زمانی را نشان می‌دهد. شمع قیمت، شامل یک بدنه و دو دم بالایی و پایینی بوده و چهار عدد زیر را نشان می‌دهد:

– قیمت باز شدن (Open)؛ قیمتی که دارایی با آن وارد تایم فریم شده است

– قیمت بسته شدن (Close)؛ قیمتی که دارایی با آن از تایم فریم خارج شده است

– حداکثر قیمت (High)؛ سقف قیمت دارایی در تایم فریم

– حداقل قیمت (Low)؛ کف قیمت دارایی در تایم فریم

یک شمع سبز نشان‌دهنده افزایش قیمت و یک شمع قرمز هم نشان‌دهنده روند نزولی است. روی نمودار خط روند و نیز نمودار شمعی می‌توان سطوح موسوم به حمایت و مقاومت (Support and Resistance Levels) را نیز تشخیص داد. این سطوح، قیمت‌هایی هستند که دارایی در یک بازه زمانی مشخص، بین آنها نوسان می‌کند. تریدرها در سطوح حمایت، اقدام به خرید کرده و در سطوح مقاومت، می‌فروشند.

شاخص‌های تحلیل تکنیکال

شاخص‌ها یا اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال از مهم‌ترین ابزارهای شما برای تحلیل قیمت یک ابزار مالی و پیش‌بینی روند آتی آن هستند. آنها هر کدام از فرمول‌ها و داده‌های مختلفی استفاده می‌کنند. داده‌هایی که گاهی به قیمت نیز محدود نشده و حجم معاملات، ارزش بازار و غیره را نیز شامل می‌شوند. کاربرد اصلی این اندیکاتورها تایید ماهیت روند قیمت بوده و تنوع‌ نیز بسیار زیاد است. اندیکاتورهای زیر را می‌توان به‌عنوان نمونه برشمرد:

– قدرت نسبی یا RSI

– میانگین‌های متحرک نمایی (EMA) و ساده (SMA) در بازه‌های زمانی مختلف

– باندهای بولینگر (Bollinger Bonds)

– اسیلاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator)

– شاخص واگرایی همگرایی میانگین‌های متحرک یا مکدی (MACD)

– اصلاحی فیبوناچی (Fibonacci Retracement)

این شاخص‌ها می‌توانند برای پیش‌بینی قدرت یک روند، نقاط بازگشت روندها و غیره استفاده شوند.

الگوهای پرایس اکشن

دیگر ابزار مهم و نسبتا پیشرفته تحلیل تکنیکال، الگوهای پرایس اکشن (Price Action Pattern) هستند. این اشکال هندسی با جهت‌گیری‌ های مختلف قیمت، روی نمودار خط روند یا نمودار شمعی تشکیل می‌شوند. مانند شاخص‌ها، الگوهای پرایس اکشن نیز هر یک معانی متفاوتی داشته و از ادامه روند فعلی، احتمال عکس شدن آن و نیز سطوح حمایت و مقاومت فعلی و آینده خبر می‌دهند. برخی از الگوهای پرایس اکشن معروف عبارتند از:

– مثلث‌های صعودی و نزولی (Ascending/Descending Triangles)

– سقف‌های دوقلو (Double Top)

– کف‌های دو قلو (Double Bottom)

– فنجان و دسته (Cup and handle)

– مثلث متقارن (Symmetrical Triangle)

– پرچم (Flag)

– چکش (Hammer)

مزایا و معایب آنالیز تکنیکال

مهم‌ترین مزایای تحلیل تکنیکال را می‌توان را در موارد زیر خلاصه کرد:

– سهولت تشخیص روند بازار

– کمک به تشخیص نقاط مناسب برای ورود به بازار و خروج از آن

– کمک به ارزیابی و مدیریت ریسک‌های احتمالی

– پرهیز از ارزیابی‌های احساسی

– شباهت مفاهیم، شاخص‌ها و اندیکاتورها در همه بازارهای مالی

– سهولت نسبی در مقایسه با تحلیل فاندامنتال

– قابلیت کاربرد در بازه‌های زمانی بسیار متنوع از کوتاه‌مدت برای تریدرها و تا بلندمدت برای سرمایه‌گذاران

مانند هر روش آنالیزی دیگر، تحلیل تکنیکال نیز معایبی دارد که مهم‌ترین آنها را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

– امکان دریافت سیگنال‌های متناقض از شاخص‌ها و پترن‌های متفاوت

– حذف تاثیر شاخص‌های مهم بنیادی و کلان‌تر از تحلیل‌ها

– کاهش دقت با وقوع روندهایی که قبلا تکرار نشده‌اند

– امکان برداشت‌های متفاوت تحلیلگران مختلف از شرایط یکسان بازار

برخی از منتقدان این نظریه مانند وارن بافت، معتقد هستند قیمت یک دارایی نمی‌تواند همه اطلاعات لازم درباره آن را ارائه دهد. همچنین فرضیه تکرار تاریخ آن نمی‌تواند همیشه درست باشد. 

نحوه استفاده از تحلیل تکنیکال

با توجه به مزایا و معایب و نیز ماهیت تحلیل تکنیکال، نحوه استفاده از این روش آنالیزی تا حد زیادی مشخص است. مهم‌ترین اصل در استفاده از آن ترکیب حداقل دو یا سه شاخص با یکدیگر است. به عبارت دیگر، سیگنال خرید یا فروش یک دارایی را به‌تنهایی نمی‌توان از یک شاخص یا پترن دریافت کرد. برای این منظور لازم است حداقل دو سیگنال مشابه دیگر نیز در اختیار داشته باشید.

از طرف دیگر، بسیاری از کارشناسان توصیه می‌کنند در کنار تحلیل تکنیکال از روش‌های دیگر نظیر تحلیل فاندامنتال در بازارهایی مانند ارز دیجیتال نیز استفاده شود. اهمیت این موضوع به‌خصوص در شرایط نوسانی یا هنگام سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت افزایش می‌یابد. در آخر، باید تکنیک‌ها و ابزارهای مدیریت ریسک را نیز در نظر داشته و از تحلیل احساسی بازار خودداری کنید.

سخن آخر درباره تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال، یکی از قدیمی‌ترین روش‌های ارزیابی و پیش‌بینی بازارهای مالی است. استفاده از این روش از بورس و کالا آمریکا شروع شد و اکنون در همه بازارهای مالی کشورهای مختلف کاربرد دارد. توصیه می‌شود پیش از بکارگیری آن به‌اندازه کافی دانش خود را در این زمینه بالا ببرید.

هرچه بر شاخص‌ها و پترن‌های بیشتری تسلط داشته باشید، شانس تشخیص دقیق‌تر روند و حرکات آتی آن نیز بیشتر است. همچنین برای شروع معامله در بازارهای مالی، بهتر است از نسخه دموی پلتفرم‌های معاملاتی مجهز به شاخص‌ها و پترن‌های تحلیل تکنیکال استفاده کنید.

انتهای پیام